Saturday, June 18, 2011

काळ्या मातीतील खरबूज.




यांत्रिकीकरणाच्‍या या युगात शेतीकडे दिवसेंदिवस दुर्लक्ष होत आहे. निसर्गाची अनियमितता, व्‍यापा-यांकडून होणारी लूट आदी कारणांमुळे शेतीला लागलेला खर्च निघणार की नाही, याची चिंता नेहमीच शेतक-याला असते. त्‍यातच ग्रामीण भागातील युवक घरची शेती सोडून रोजगारासाठी शहराकडे जात आहे. मात्र नोकरीपेक्षा आजही शेतीचे महत्‍व जाणणा-या युवकांचे प्रमाण काही कमी नाही.

वडीलोपार्जित पारंपरिक शेतीला फाटा देऊन शेतीचे नवीन तंत्रज्ञान उपयोगात आणून कमी खर्चात आणि कमी वेळात भरघोस उत्‍पादन घेणा-या शेतक-यांचा आदर्शही डोळ्यासमोर आहे. ध्‍येय आणि इच्‍छा असली की काहीच अशक्‍य नाही, याची प्रचिती परभणी तालुक्‍यातील बोल्‍डा येथील ज्ञानेश्‍वर ढोकणे या युवा शेतक-याने आपल्‍या कृतीतून दाखवून दिले आहे. मग वाळूत घ्‍यावयाचे पीक चक्‍क काळ्या मातीत घेऊन या शेतक-याने खरबूजाचे उत्‍पादन केले आहे.

बोल्‍डा येथील शेतकरी ज्ञानेश्‍वर ढोकणे यांनी आपल्‍या शेतात आठ गुंठे काळ्या जमिनीत खरबुजाची लागवड करुन वीस हजार रुपयांचे उत्‍पादन घेतले आहे. गावाच्‍या नदीकाठला लागून त्‍यांची चार एकर शेती आहे. शेतात असणा-या विहिरीला मुबलक पाणीदेखील आहे. काळी जमीन असूनही त्‍यांनी आठ गुंठ्यात टरबूज व खरबुजाची लागवड केली आहे

विशेष म्‍हणजे ही दोन्‍ही पिके काळीच्‍या जमिनीत जास्‍त प्रमाणात येत नाहीत. ही पिके वाळूच्‍या पट्टयात घ्‍यावी लागतात. वाळूच्‍या पट्टयातील उष्‍णता खरबूजाच्‍या वाढीला पोषक असते. असे असूनसुध्‍दा ध्‍येयाने पछाडलेल्‍या ढोकणे यांनी काळ्या जमिनीत खताची मात्रा देऊन उष्‍णता निर्माण केली. त्‍याचा उपयोग खरबुजासाठी झाला. आतापर्यंत त्‍यांनी आठ गुंठे जमिनीतील खरबूज विक्रीतून वीस हजार रुपये मिळविले आहेत. विशेष म्‍हणजे परिसरात खरबुजाचे पीक नसल्‍याने या खरबुजांना चांगली मागणी आहे.

त्‍यांना या पिकांबाबत जास्‍त माहिती नव्‍हती. तरीसुध्‍दा शेतीत अभिनव प्रयोग करायचे ठरविले. खरबुजाच्‍या लागवडीपासून तोडणीपर्यंत तीन ते चार हजार रुपये खर्च झाला. तीन-चार हजार लागत खर्च आणि त्‍याच्‍या पाचपट उत्‍पादन. हे नक्‍कीच इतर शेतक-यांना उर्जा देण्‍याचे काम आहे. दिवसेंदिवस बी-बियाणे, खते महागडी होत आहे. त्‍यातच शेतमजूरांचे दरही आकाशला भिडले आहे. अशा परिस्‍थितीत ढोकणे यांनी वेगळ्या पध्‍दतीने शेती करून परिसरातील शेतक-यांसाठी आदर्श निर्माण केला आहे. ‘विजेते हे वेगळे काही करत नाही, ते प्रत्‍येक गोष्‍ट वेगळ्या पध्‍दतीने करतात’ याचाच प्रत्‍यय या शेतक-याने आणून दिला आहे.

No comments:

Post a Comment

Popular Keywords

“पिवळी क्रांती अंजीर अंतरपिक अन्नधान्य अन्नसुरक्षा अभियान आदिवासी आधुनिक पोल्ट्री व्यवसाय आंबा आवळा इस्त्रो उपमुख्यमंत्री उस ऊस ऊसतोडणी ऍग्रो टुरिझम कर्जमाफी कात कांदा कापूस कारले कीडनियंत्रण कुक्कुटपालन कृषि उत्पन्न बाजारसमिति कृषि योजना कृषी दिन कृषी विद्यापीठ कृषीतंत्र कृषीमंत्री केळी कोकम कोळंबी खते खरबूज गहू जमिन जलसंधारन झरा ट्रक्टर ठिबक डाळिंब डाळींब महोत्सव - 2010 ढोबळी मिरची तलाव तुर तेल्या दुग्धव्यवसाय दॅट उपकरण द्राक्ष निर्यात निलक्रांती पाणी पाणी अडवा पाणी जिरवा पान पीक पुरंदर पृथ्वीराज चव्हाण प्रक्रिया उद्योग फलोत्पादन फळबाग फायटोप्थोरा बचत गट बटाटा बागाईतदार बाजारपेठ बाजारभाव बायोगॅस बियाणांची गुणवत्ता बी-बियाणे उपलब्धता बैल पोळा उत्साहात साजरा.Indian Farmer's Unique Festival. भाजीपाला. भात भेंडी मच्छिमार मजूर मत्स्य व्यवसाय मधशाळा मधुमक्षिका पालन मराठवाडा कृषी विद्यापीठ महा-रेन महाकृषी महाराष्ट्र महाराष्ट्रातील शेती कोण पिकवतो महिको महिला अणि कृषि क्षेत्र माती परीक्षण मिरची मोसंबी यशोगाथा रेशीम रेशीम उद्योग रोग-नियंत्रण. वनराई बंधारे वीज निर्मीती वृक्षायुर्वेद शिवामृत शेडनेट हाऊस शेतकरी शेततळे. शेती शेती व्यवसाय शेतीपूरक व्यवसाय शेतीशाळा शेतीसाठी हवामानाचा सल्ला समूह शेती साखर साखर कारखाना सिंचन प्रकल्प सीताफल सेंद्रिय शेती सोनेरी हळद सोयाबीन स्ट्रोबेरी स्वाभिमानी शेतकरी संघटना हरितक्रांती हळद