परभणी जिल्ह्यात गेल्या २ वर्षात १५७ सामुहिक तर १८०० वैयक्तिक स्वरुपातील शेततळे घेण्यात आली आहेत. अनियमित पर्जन्यमानावर मात करण्यासाठी शेततळे फायद्याचे ठरले आहे. पिकांना योग्य वेळी पाणी देण्याबरोबरच मत्स्य व्यवसायासारखा जोड व्यवसायही करुन आपल्या उत्पन्नात भर घालता आली आहे.
कृषि विभागाच्या वतीने शेतकर्यांना वरदान ठरणारे शेततळे करण्यासाठी योजना कार्यान्वित असून याचा संपूर्ण खर्च शासन करते. परभणी जिल्हयात अनियमित पर्जन्यमान असल्यामुळे पाण्याअभावी अनेक भागातील पिके वाळून जातात. यावर मात करण्यासाठी ज्या शेतकर्यांनी शेततळे घेतले त्यांच्या शेतीतून मोठय़ा प्रमाणावर उत्पन्न निघाले आहे.
जिल्हा अधीक्षक कृषि अधिकारी डॉ. व्ही.सी. कुडमुलवार म्हणाले, शेततळ्याचे दोन प्रकार असून राष्ट्रीय फलोत्पादन योजनेअंतर्गत शेतकर्यांना संयुक्तरित्या तसेच राष्ट्रीय कृषि विकास योजनेअंतर्गत वैयक्तिक स्वरुपावर शेततळे घेता येतात. परभणी जिल्ह्यात गेल्या दोन वर्षात १५७ सामुहिक तर १८०० वैयक्तिक स्वरुपातील शेततळे घेण्यात आली आहेत. या दोन योजनेसोबत महाराष्ट्र रोजगार हमी योजने अंतर्गत प्रत्येक तालुक्यात २०० याप्रमाणे जिल्ह्यात १८०० शेततळे घेण्यासंदर्भात उद्दिष्ट आहे.
सर्वसाधारणपणे ३० मीटर रुंद, ३० मीटर लांब व ३ मीटर खोलीचे शेततळे घेण्यात येते. यासाठी शासनाच्या वतीने ८२ हजार २६० रुपयांचे अनुदान देण्यात येते. प्रारंभी शेतकर्यांनी स्वत:च्या खर्चातून हे शेततळे पूर्ण करावयाचे आहे. शेततळे पूर्ण झाल्यानंतर कृषि विभागाच्या वतीने पाहणी करुन अनुदान धनादेशाद्वारे देण्यात येते. लहान शेतकर्यांनी संयुक्तरित्या या शेततळ्याचा लाभ घेतल्यास त्यांच्या जीवनात खर्या अर्थाने क्रांती घडेल. सेलू तालुक्यातील ढेंगळी पिंपळगाव येथील विष्णू सोळंके या शेतकर्याने स्वत:च्या शेतात शेततळे घेतले आणि या माध्यमातून मच्छीमारीही केली. अन्य शेतकर्यांसाठी हे एक चांगले उदाहरण म्हणावे लागेल.
परभणी जिल्ह्यात महाराष्ट्र रोजगार हमी योजने अंतर्गत १८०० शेततळ्याचे उद्दिष्ट असले तरीही लाभक्षेत्रामुळे पूर्णा, सोनपेठ, पाथरी, परभणी, गंगाखेड या तालुक्यात शेततळे घेण्यास मर्यादा पडत आहेत. लाभक्षेत्रामध्ये (कमांड एरियामध्ये) शेततळे घेऊ नयेत असे शासनाचे स्पष्ट आदेश आहेत. त्यामुळे नवीन शेततळे घेण्यास बर्याच मर्यादा पडत आहेत.
जिल्ह्यात गेल्या काही वर्षात पर्यावरणाचा मोठय़ा प्रमाणावर असमतोल झाल्यामुळे पर्जन्यमान अनियमित होत आहे. परिणामी अवर्षण परिस्थिती निर्माण होत असल्यामुळे शेततळे त्यावर चांगला पर्याय ठरत आहे. शेततळे घेतलेल्या शेतकर्यांनी खरीप व रब्बीच्या पिकांना योग्यवेळी संरक्षित पाणी दिल्यास त्याचा त्यांना लाभ झाल्याचे दिसून आले.
संयुक्त शेततळे घेण्यासाठी ८ ते १० शेतकरी एकत्र आल्यास जमिनीची वरची बाजू लक्षात घेऊन त्या ठिकाणी ४४ मीटर रुंद, ४४ मीटर लांब आणि ५.२ मीटर उंची असलेले शेततळे सामुहिकरित्या घेण्यात येते. या संयुक्त शेततळ्याचा शेतकर्यांना चांगला लाभ झाला. राष्ट्रीय कृषि विकास योजने अंतर्गत सध्या ४६३ शेततळे प्रस्तावित असून त्यापैकी १९७ शेततळी पूर्ण झालेली आहेत. तसेच महाराष्ट्र रोजगार हमी योजने अंतर्गत १२०० पैकी ८९ शेततळे पूर्ण झाली आहेत. जीवनदायिनी शेततळ्याचा लाभ घेऊन शेतकर्यांनी आर्थिकदृष्टय़ा सक्षम होण्यासाठी पुढे येण्याची गरज आहे.
'महान्यूज'मधील मजकूर.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
Popular Keywords
अंजीर
अंतरपिक
अन्नधान्य
अन्नसुरक्षा अभियान
आंबा
आदिवासी
आधुनिक पोल्ट्री व्यवसाय
आवळा
इस्त्रो
उपमुख्यमंत्री
उस
ऊस
ऊसतोडणी
ऍग्रो टुरिझम
कर्जमाफी
कांदा
कात
कापूस
कारले
कीडनियंत्रण
कुक्कुटपालन
कृषि उत्पन्न बाजारसमिति
कृषि योजना
कृषी दिन
कृषी विद्यापीठ
कृषीतंत्र
कृषीमंत्री
केळी
कोकम
कोळंबी
खते
खरबूज
गहू
जमिन
जलसंधारन
झरा
ट्रक्टर
ठिबक
डाळिंब
डाळींब महोत्सव - 2010
ढोबळी मिरची
तलाव
तुर
तेल्या
दुग्धव्यवसाय
दॅट उपकरण
द्राक्ष
निर्यात
निलक्रांती
पाणी
पाणी अडवा
पाणी जिरवा
पान
पीक
पुरंदर
पृथ्वीराज चव्हाण
प्रक्रिया उद्योग
फलोत्पादन
फळबाग
फायटोप्थोरा
बचत गट
बटाटा
बागाईतदार
बाजारपेठ
बाजारभाव
बायोगॅस
बियाणांची गुणवत्ता
बी-बियाणे उपलब्धता
बैल पोळा उत्साहात साजरा.Indian Farmer's Unique Festival.
भाजीपाला.
भात
भेंडी
मच्छिमार
मजूर
मत्स्य व्यवसाय
मधशाळा
मधुमक्षिका पालन
मराठवाडा कृषी विद्यापीठ
महा-रेन
महाकृषी
महाराष्ट्र
महाराष्ट्रातील शेती कोण पिकवतो
महिको
महिला अणि कृषि क्षेत्र
माती परीक्षण
मिरची
मोसंबी
यशोगाथा
रेशीम
रेशीम उद्योग
रोग-नियंत्रण.
वनराई बंधारे
वीज निर्मीती
वृक्षायुर्वेद
शिवामृत
शेडनेट हाऊस
शेतकरी
शेततळे.
शेती
शेती व्यवसाय
शेतीपूरक व्यवसाय
शेतीशाळा
शेतीसाठी हवामानाचा सल्ला
समूह शेती
साखर
साखर कारखाना
सिंचन प्रकल्प
सीताफल
सेंद्रिय शेती
सोनेरी हळद
सोयाबीन
स्ट्रोबेरी
स्वाभिमानी शेतकरी संघटना
हरितक्रांती
हळद
“पिवळी क्रांती
Popular Keywords
7/12
Acts/Rules
Agriculture
Agrowon
Biogas
Blue green algae
Contact Action .
Crop Protection
Dairy
Drip Irrigation
FAO
Ferilizer
Fertilizer contol order
Fertilizer general information
Food
Food Processing
Fruits
Global Worming
Grapes
HACCP
Haritkranti 2010
History of pome.
Horticulture
Indian farmer
Insectiside
Kashmir
Keshar
Land Holding
MPKV
MSAMB
Mahafruit
Mahakrushi
Mango
Milk
Monsanto
NRC Grapes
National seed acts/rules.
Onion
Pesticides
Pestiside
Pomegranate
Poultry Feed
Poultry business
Price
Prutviraj Chavhan
Pulses
Seed general information
Seed production
Strawberry
Strawberry Producer
Subsidy
Sugarcane
Systemic
Type of action.Fumigent
USDA
University
Vegetables
Water resources
Wheat
World Agriculture
weather forcasting
No comments:
Post a Comment