Tuesday, December 20, 2011

आंगणेवाडीत फुलली झेंडूची शेती


केवळ पारंपरिक पिके घेण्यात न अडकता कोकणातील शेतकरी आता शेतीमध्ये वेगळे प्रयोग करुन फायदा देणारी पिके घेऊ लागला आहे. आंगणेवाडी येथील शेतकरी श्रीनिवास भानजी आंगणे यांनी प्रायोगिक तत्वावर दीड गुंठा शेतीमध्ये ' झेंडू ' ची लागवड करुन भरघोस उत्पन्न मिळविले आहे.

विविध माध्यमातून आज शेतकऱ्यांना आधुनिक पीक पध्दतीची, लागवडीची माहिती मिळत आहे. शेतीमध्ये वेगळा प्रयोग करण्याची इच्छा असलेल्या श्री. आंगणे यांनी झेंडूची लागवड करण्यासाठी वेरळ येथील प्रगतशील शेतकरी सुरेश मापारी यांच्याशी संपर्क साधत या फुलाच्या लागवडीची शास्त्रोक्त माहिती घेतली. लागवडीसाठी त्यांनी' कलकत्ता रेड ' या जातीची झेंडूच्या रोपांची निवड केली. 
प्रायोगिक तत्वावर लागवड करण्याच्या उद्देशाने त्यांनी जुलै महिन्यामध्ये 175 रोपांची लागवड केली. वेळच्या वेळी सेंद्रीय खत,युरिया यांची योग्य मात्रा दिल्याने व आंगणेवाडीची कोरडवाहू जमीन यामुळे रोपांची वाढ जोमदार झाली व गणेश चतुर्थीपासून फुले मिळण्यास प्रारंभ झाला.या फुलांची विक्री स्थानिक बाजारपेठ तसेच मालवण येथे त्यांनी केली.एका रोपापासून साधारण दोन ते अडीच किलो फुले त्यांना मिळाली.उशिरापर्यत लांबलेल्या पावसाने या रोपांपासून अजूनही मोठ्या प्रमाणात फुले मिळत आहेत.

आंगणेवाडी परिसरामध्ये भुईमूग,नाचणी व भातशेती हीच पिके प्रामुख्याने घेतली जातात.एक वेगळा प्रयोग म्हणून श्रीनिवास आंगणे यांनी झेंडूची लागवड केली. बऱ्यापैकी यशस्वी सुध्दा झाले. त्यांचे अनुकरण करुन पुढील वर्षी झेंडूची शेती करण्याचा इतर शेतकऱ्यांनी निर्णय घेतला आहे. श्री देव भराडीमातेच्या अधिवासाने पुनीत झालेल्या आंगणेवाडीच्या भूमीमध्ये पुढील वर्षी झेंडूचे अमाप पीक मिळाल्यास आश्चर्य वाटू नये एवढे मात्र निश्चित.

दिवाळी, दसरा सणांना झेंडूची मागणी पाहता या पिकांला चांगली बाजारपेठ आहे हे गमक कळल्यामुळेच आज शेतकरी फुलशेतीकडे वळू लागला आहे.बाजारात 80 ते 60 रूपये किलोपर्यंत झेंडूला मागणी असल्यामुळे या कालावधीत शेतकरी उत्पादनाच्या तुलनेत चांगला नफा कमवू शकतो.

शेतीमध्ये असे नाविन्यपूर्ण उपक्रम करण्यास येथील शेतकरी आज प्राधान्याने विचार करत आहे हेच प्रगत शेतीचे एक लक्षण मानण्यास हरकत नाही असे आपण म्हटले तर वावगे ठरणार नाही. आज शेतकरी आपल्या पारंपारिक पिकांबरोबर सातत्याने असे काही नविन फुलशेती किंवा पिके घेतली तर शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्तरात नक्कीच फरक पडण्यास मदत होणार आहे.शेतीच्या या नाविन्यपूर्ण उपक्रमामध्ये सातत्याने कोकणातील शेतकरी बदल करत आहे त्याचा फायदा त्यांना नक्कीच होत आहे.

Popular Keywords

“पिवळी क्रांती अंजीर अंतरपिक अन्नधान्य अन्नसुरक्षा अभियान आदिवासी आधुनिक पोल्ट्री व्यवसाय आंबा आवळा इस्त्रो उपमुख्यमंत्री उस ऊस ऊसतोडणी ऍग्रो टुरिझम कर्जमाफी कात कांदा कापूस कारले कीडनियंत्रण कुक्कुटपालन कृषि उत्पन्न बाजारसमिति कृषि योजना कृषी दिन कृषी विद्यापीठ कृषीतंत्र कृषीमंत्री केळी कोकम कोळंबी खते खरबूज गहू जमिन जलसंधारन झरा ट्रक्टर ठिबक डाळिंब डाळींब महोत्सव - 2010 ढोबळी मिरची तलाव तुर तेल्या दुग्धव्यवसाय दॅट उपकरण द्राक्ष निर्यात निलक्रांती पाणी पाणी अडवा पाणी जिरवा पान पीक पुरंदर पृथ्वीराज चव्हाण प्रक्रिया उद्योग फलोत्पादन फळबाग फायटोप्थोरा बचत गट बटाटा बागाईतदार बाजारपेठ बाजारभाव बायोगॅस बियाणांची गुणवत्ता बी-बियाणे उपलब्धता बैल पोळा उत्साहात साजरा.Indian Farmer's Unique Festival. भाजीपाला. भात भेंडी मच्छिमार मजूर मत्स्य व्यवसाय मधशाळा मधुमक्षिका पालन मराठवाडा कृषी विद्यापीठ महा-रेन महाकृषी महाराष्ट्र महाराष्ट्रातील शेती कोण पिकवतो महिको महिला अणि कृषि क्षेत्र माती परीक्षण मिरची मोसंबी यशोगाथा रेशीम रेशीम उद्योग रोग-नियंत्रण. वनराई बंधारे वीज निर्मीती वृक्षायुर्वेद शिवामृत शेडनेट हाऊस शेतकरी शेततळे. शेती शेती व्यवसाय शेतीपूरक व्यवसाय शेतीशाळा शेतीसाठी हवामानाचा सल्ला समूह शेती साखर साखर कारखाना सिंचन प्रकल्प सीताफल सेंद्रिय शेती सोनेरी हळद सोयाबीन स्ट्रोबेरी स्वाभिमानी शेतकरी संघटना हरितक्रांती हळद